Zdrovit - Dlaczego skóra wokół nosa, ust i oczu jest podatna na stany zapalne?

Dlaczego skóra wokół nosa, ust i oczu jest podatna na stany zapalne?

29.03.2023
Zdrovit

Niektóre obszary skóry twarzy są szczególnie podatne na stany zapalne – chodzi tu przede wszystkim o okolice nosa, oczu i ust.

Wpływać na to może mieć wiele czynników – m.in. duża ilość gruczołów potowych i mieszków włosowych wokół ust i nosa oraz mniejsza grubość skóry wokół oczu. Całą twarz jest też narażona na promieniowanie UV, wiatr, upał i zimno. Nie bez znaczenia jest także kontakt z drażniącymi substancjami, zawartymi w kosmetykach. Skóra wokół nosa, oczu i ust jest też wrażliwa na poziom biotyny w organizmie. Niedostatki tej witaminy, mogą objawiać się w postaci stanu zapalnego.

Nasza twarz „nie ma lekko”. W porównaniu z innymi częściami ciała częściej i dłużej jest poddawana działaniu szkodliwych czynników zewnętrznych. Oprócz ekspozycji na słońce, wiatr, mróz i skwar, dużym zagrożeniem dla kondycji i zdrowia skóry twarzy jest niewłaściwa pielęgnacja – np. używanie nieodpowiednich kremów, słabe nawilżenie, źle dobrane środki do makijażu oraz demakijażu czy depilacja. Nie pomagają też wizyty na solarium oraz pływanie w basenie z chlorowaną lub ozonowaną wodą. Im warstwa skóry cieńsza, tym silniej odczuwa niewłaściwe traktowanie. Szczególnie wrażliwa jest skóra w okolicach oczu. Jej grubość w tym miejscu wynosi 0,55 mm podczas, gdy w pozostałych częściach twarzy osiąga do 2 mm.[1] Na kondycję delikatnych obszarów ludzkiej twarzy wpływa też nasza dieta, styl życia i ogólny stan organizmu. Konsekwencją wszelkich zaniedbań mogą być stany zapalne obszarów wokół ust, oczu oraz nosa.

Skóra twarzy – obszar wrażliwy na zaniedbania

Ludzka skóra zbudowana jest z naskórka oraz skóry właściwej, która dzieli się na warstwę siateczkową oraz warstwę brodawkową. Najbardziej wewnętrzną warstwą skóry jest tkanka podskórna. Sam naskórek zbudowany jest z pięciu warstw – na samym szczycie tej piramidy jest warstwa rogowa. To tutaj znajdują się białka keratynowe, które nadają skórze elastyczność.[2] To także obszar pokryty płaszczem lipidowym. Tworzą go wytwarzane przez keratynocyty lipidy oraz wydzieliny z gruczołów łojowych. Rolą płaszcza lipidowego jest ochrona przed drobnoustrojami oraz utratą wilgotności, co zmniejsza ryzyko stanów zapalnych skóry. Czynniki zewnętrzne (wiatr, mróz, kurz, promienie UV), mycie oraz używanie niektórych kosmetyków mogą negatywnie wpływać na stan płaszcza lipidowego na twarzy.

Dlaczego wokół oczu, ust i nosa trudniej nam utrzymać odpowiednie nawilżenie skóry oraz łatwiej powstają tam stany zapalne? Spory wpływ ma na to specyfika budowy skóry w tych obszarach.

Skóra w okolicach oczu ma cienki naskórek ze znikomą ilością gruczołów łojowych, co sprawia, że jest bardzo podatna na przesuszenie. Charakteryzuje ją delikatna siateczka włókien podporowych oraz stosukowo luźna tkanka podskórna. M.in. z tego powodu w okolicach oczu najszybciej powstają zmarszczki mimiczne i grawitacyjne. Cienka skóra jest też podatna na uszkodzenia mechaniczne i stany zapalne.

Skóra ust i obszar wokół nich to także szczególnie wrażliwe miejsca. Wargi tworzone przez czerwień wargową pozbawione są warstwy rogowej nabłonka. Czerwień wargowa składa się z bardzo cienkiej skóry, dla której charakterystyczny jest także brak gruczołów potowych i łojowych.[3] To wszystko powoduje, że usta są bardzo wrażliwe na temperaturę, łatwo się wysuszają i pękają.

Skóra wokół nosa narażona jest szczególnie na problemy w przypadku nadprodukcji sebum (mieszaniny substancji lipidowych, produkowanych przez gruczoły łojowe). W tym obszarze zgromadzonych jest wiele gruczołów łojowych, a dodatkowo bruzdami wzdłuż nosa spływa także wydzielina z głowy i czoła. To wszystko sprawia, że wokół nosa i na nosie mogą powstawać nie tylko zaskórniki, ale także stany zapalne.

Okolice nosa i ust są narażone na tzw. zapalenie okołoustne (zwane też dermatozą okołoustną). Jest to złożony problem, do którego powstawania mogą przyczynić się m.in.: zbyt tłusta skóra, przyjmowanie niektórych leków hormonalnych, niewłaściwa pielęgnacja skóry oraz infekcje. Czynnikiem sprzyjającym zapaleniu okołoustnemu jest też niewłaściwy poziom biotyny i żelaza w organizmie, zbyt intensywna ekspozycja na promieniowanie UV a nawet stres.

Dobra kondycja skóry twarzy – co jej sprzyja, a co szkodzi

Dbaj o nawilżenie

Istotny wpływ na kondycję skóry, zwłaszcza twarzy, ma jej odpowiednie nawilżenie. Przesuszenie może sprzyjać powstawaniu ognisk zapalnych. Utrzymanie właściwego nawilżenia zależne jest w ogromnym stopniu od stanu płaszcza wodno-lipidowego, który spowalnia parowanie wody do środowiska. Zbyt szybkie odparowywanie wody utrudniają także substancje wiążące wodę, określane jako naturalny czynnik nawilżający NMG (ang. natural moisturizing factor).[4]

Chroń przed czynnikami zewnętrznymi

Kondycja skóry, w tym jej odpowiednie nawilżenie zależy w dużym stopniu od czynników zewnętrznych takich jak np. temperatura czy światło słoneczne. Zimno hamuje wydzielanie łoju, co nie sprzyja utrzymaniu odpowiedniego płaszcza wodno-lipidowego. Z kolei nadmierna ekspozycja twarzy na promienie słoneczne może prowadzić do uszkodzenia skóry poprzez uwalnianie wolnych rodników, uszkodzeń genów i zakłócenia procesu regeneracji skóry na drodze odbudowywania się naskórka. Dlatego nie warto przesadzać z ekspozycją twarzy na słońce, a zimą lepiej chronić ją przed mrozem.

Dobierz kosmetyki odpowiednie do cery
Kolejnym czynnikiem zagrażającym skórze twarzy jest nieodpowiedni dobór kosmetyków. Różnego rodzaju środki do makijażu, żele i mydła oraz kremy, które mają za zadanie pielęgnować skórę, mogą także powodować podrażnienia i zmiany o charakterze alergicznym. Szczególnie narażone na to są okolice skóry oczodołów u kobiet, dzieci oraz osób starszych. Ten obszar charakteryzuje zwiększona przenikalność dla wielu substancji, które mogą być alergenami.[5] W produktach kosmetycznych mogą nimi być substancje zapachowe, barwniki czy konserwanty.[6]

Biotyna – łagodzenie i zapobieganie stanom zapalnym skóry

Zapalenie skóry, w postaci wysypki wokół oczu, nosa i ust może być także dermatologicznym objawem niedoboru biotyny, czyli witaminy B7 (zwanej też witaminą H). Tak jak pozostałe witaminy z grupy B, biotyna odgrywa istotną rolę w zachowaniu zdrowej skóry oraz włosów i paznokci. Wspomaga m.in. procesy powstawania keratyny i różnicowania się komórek naskórka oraz włosów i paznokci.

Biotyna może być syntetyzowana przez mikrobiom jelitowy, czyli ekosystem mikroorganizmów w układzie pokarmowym człowieka. Do niedostatku biotyny może dojść nie tylko w wyniku błędów żywieniowych, ale także na skutek przyjmowania leków, np. antybiotyków.[7] Biotyna oprócz tego, że pomaga w walce ze stanami zapalnymi skóry, ograniczając działanie gruczołów łojowych, ułatwia także regenerację naskórka i reguluje gospodarkę lipidową skóry. Efektem zmniejszonej aktywności karboksylaz (enzymów) biotynozależnych jest zaburzony metabolizm kwasów tłuszczowych, który odgrywa ważną rolę w dermatologicznych objawach niedoboru biotyny.[8]

Aby chronić szczególnie podatne na zapalenia i podrażnienia obszary skóry wokół ust, nosa i oczu, należy pamiętać o jej nawilżaniu, w tym także poprzez odpowiednie nawodnienie organizmu. Warto także zadbać o odpowiedni poziom biotyny, której bogatym źródłem są m.in. wątróbka zwierzęca, jaja kurze, orzechy i warzywa liściaste, w tym szpinak. Przydatne może być także stosowanie tej witaminy, zwłaszcza jeśli lekarz wyklucza inne przyczyny stanów zapalnych skóry.[9]

Redakcja

https://www.czytelniamedyczna.pl/6749,farmakoterapia-skory-czesc-3-nawilzanie-skory-i-naturalne-srodki-nawilzajace.html

biotyna kobieta kobieta i uroda niedobór biotyny stan zapalny stan zapalny skóry zdrowie

Poprzedni artykuł Następny artykuł