Jeśli widzisz niepokojące zmiany na paznokciach u stóp to z dużym prawdopodobieństwem zmagasz się z grzybicą.
Szacuje się, że dolegliwość ta dotyczy co dziesiątej osoby, a z wiekiem zapadalność tylko się zwiększa. Jest to najczęstsza choroba płytki paznokcia, której sprzyjają stany obniżonej odporności[1]. Jak więc sobie z nią poradzić?
Rozpoznanie dolegliwości
Najlepiej, rzecz jasna, nie dopuścić do zakażenia i włączyć odpowiednie działania profilaktyczne. Dużą rolę odbywa dobór odzieży i dobre nawyki. Warto zaopatrzyć się w skarpetki z naturalnych materiałów, dobrze wchłaniających wilgoć, a także zadbać o oddychające, niezbyt ciasne obuwie. Jeśli korzystamy z prysznica w klubie fitness czy szpitalu albo hotelu, wchodźmy w klapkach, a po umyciu osuszajmy dokładnie skórę.
Jeśli jednak zauważymy, że paznokcie zaczynają żółknąć, pojawiają się pęknięcia, zgrubienia i nieestetyczne bruzdy, to sygnał, że sprawę należy potraktować poważnie, zanim stan się pogorszy – zwłaszcza, że problem skutecznie wyeliminować mogą już nawet niektóre wyroby medyczne, dostępne bez recepty.
Na co zwrócić uwagę?
Zmiękczanie płytki paznokcia
Ważne, żeby podjąć działanie w jak najwcześniejszym stadium, kiedy chorobotwórcze grzyby nie zdążą jeszcze zająć większych powierzchni. Na rynku dostępnych jest wiele lakierów na grzybicę. Kluczowe są jednak, zawarte w nich, składniki aktywne. Warto poszukiwać preparatów z mocznikiem, który charakteryzuje się działaniem keratolitycznym i nawilżającym, rozluźniając keratynę i nasilając wiązanie wody w tkankach[2]. Związek ten wykazuje ponadto właściwości złuszczające, a jednocześnie jest bardzo bezpieczny w stosowaniu. Liczne badania[3]–[4] wykazały, że terapia skojarzona z mocznikiem i środkiem przeciwgrzybiczym jest skutecznym sposobem leczenia grzybicy paznokci.
Utrzymanie odpowiedniego pH
Grzybica często kojarzy się z niewłaściwą higieną, jednak w rzeczywistości może być zupełnie inaczej. Kiedy poddajemy stopy długotrwałemu działaniu wody lub też wycieramy je niewystarczająco dokładnie, naturalna bariera ochronna paznokci ulega osłabieniu. Tak samo dzieje się, gdy używamy mydeł o zasadowym pH. Z tego względu w leczeniu onychomikozy należy uwzględnić substancje o odczynie kwaśnym. Świetnie sprawdza się w tym przypadku np. kwas octowy, bądź kwas mlekowy, który głęboko wnika w płytkę i hamuje rozwój grzybów. Badania jednak dowodzą, że najlepsze efekty leczenia uzyskuje się łącząc kilka składników.
Instant Killer
W aptekach można obecnie znaleźć środki, w których zastosowana została formuła, określana jako tzw. „Instant Killer”. Jest to połączenie mocznika, kwasu mlekowego oraz ekstraktu z drzewa herbacianego, które dzięki zachowaniu odpowiednich proporcji, stanowią skuteczną metodę usunięcia bytujących na płytce paznokcia grzybów. Badania wykazały, że użycie roztworu, składającego się z kwasu mlekowego, mocznika i glikolu propylenowego, przyniosło widoczne rezultaty w leczeniu grzybicy, poprzez znaczące zminimalizowanie aktywności chorobotwórczych organizmów oraz poprawę wyglądu paznokci[5]–[6].
Działanie antybakteryjne
Korzystnym rozwiązaniem jest też włączenie do terapii olejów eterycznych. Jednym z najbardziej efektywnych jest ten, pozyskiwany z drzewa herbacianego, który wykazuje wysoką aktywność wobec bardzo często atakujących paznokcie gatunków Candida, Trichophyton i Microsporum[7]. Dodatkowo, znany jest też ze swoich właściwości antyseptycznych i antybakteryjnych. Zastosowanie w zwalczaniu infekcji dermatologicznych pochodzenia grzybiczego mają też olejek oreganowy, goździkowy, lawendowy, czy zapobiegający rozprzestrzenianiu się bakterii i grzybów – olejek pomarańczowy.
Przed nałożeniem preparatów nie zapomnijmy o wcześniejszym spiłowaniu możliwie jak największej części zakażonego grzybicą paznokcia, co pozwoli na skuteczne wchłanianie się substancji aktywnych, a dodatkowo zapobiegnie dalszemu rozprzestrzenianiu się zakażenia. Należy przy tym unikać wykorzystywania pilników wielokrotnego użytku, które mogą skutkować nadkażaniem zdrowej płytki.
Justyna Radomyska
Od 10 lat specjalizuje się w zabiegach pielęgnacyjnych oraz leczniczych manicure i pedicure. Właścicielka gabinetu kosmetycznego Studio Urody Justyna Radomyska.
[1] https://www.sciencedirect.com/topics/medicine-and-dentistry/mycosis
[2] https://www.podiatrytoday.com/blogged/what-research-reveals-about-use-urea-treatment-onychomycosis
[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/15897169
[4] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21781012
[5] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/2531288
[6] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22681227
[7] M. Sienkiewicz, A. Denys, Potencjał olejków eterycznych w profilaktyce i terapii grzybic, Pediatria i Medycyna Rodzinna 2008.