Zapalenie przyzębia obok próchnicy, należy do najczęściej zgłaszanych, dolegliwości w zakresie uzębienia. Rozwija się na skutek bytujących w jamie ustnej, chorobotwórczych bakterii.
Początkowe symptomy łatwo jest zbagatelizować, dlatego tak ważne są regularne wizyty u stomatologa, który dzięki systematycznej kontroli, będzie mógł wykryć ewentualne nieprawidłowości i odpowiednio wcześniej zaproponować konkretnie działania.
Szacuje się, że około 10-15% światowej populacji dorosłych cierpi na postępujące zapalenie przyzębia – w przypadku zapalenia dziąseł statystyki wskazują, że dotyczy ono nawet 50-90% osób[1].
Rozwój zapalenia dziąseł a używki
Wśród czynników, sprzyjających zapaleniom przyzębia, do najważniejszych należy zaliczyć niewłaściwą higienę (niedokładne mycie zębów, brak używania nici stomatologicznej, zaniedbywanie usuwania kamienia i osadu), obniżone stany odporności, problemy ogólnoustrojowe i aberracje, dotyczące stricte samych zębów, takie jak ich krzywe ustawienie, niektóre wady zgryzu, czy bruksizm[2]. Bardzo dużo zależy od nas samych. Do okoliczności, które warto zweryfikować, należy kwestia przyjmowanych używek. Np. palenie papierosów zmienia mikroflorę i wpływa na odpowiedź immunologiczną, co z kolei prowadzi do niszczenia tkanek podporowych zęba[3]. Podobnie niekorzystny wpływ ma alkohol[4] – występowanie zapalenia przyzębia wśród osób nadużywających alkohol jest częste, a prawdopodobieństwo pojawienia się zaburzeń paradontologicznych rośnie wraz ze zwiększającą się częstotliwością jego przyjmowania – zwłaszcza w przypadku palaczy. Największe szkody wywołuje jednak nieprawidłowa higiena jamy ustnej.
Zapalenie przyzębia– od czego to się zaczyna?
Zazwyczaj początkowe stadium rozwoju zapalenia przyzębia jest związane z zaleganiem płytki bakteryjnej, gromadzącej się na powierzchni zębów oraz między zębami. Ta natomiast, na skutek nieumiejętnego oczyszczania, nawarstwia się, przybierając w efekcie postać kamienia nazębnego, formującego się zwłaszcza w trudno dostępnych obszarach, takich jak zagłębienia i przestrzenie międzyzębowe[5]. Kamień nazębny stanowi idealne środowisko dla rozwoju bakterii. Te z kolei, namnażając się, wytwarzają szkodliwe produkty uboczne, które stymulują reakcję obronną organizmu. W ten sposób, w odpowiedzi na stan zapalny, dziąsła tracą swój bladoróżowy odcień i stają się zaczerwienione i rozrośnięte. Pojawia się krwawienie, nieprzyjemny zapach z ust, nadwrażliwość na temperaturę, a w dalszej kolejności także odkrywanie szyjek zębowych, cofanie się dziąseł i rozchwianie zębów, które może doprowadzić nawet do ich utraty.
Lepiej zapobiegać niż leczyć
Wypracowanie dobrych nawyków, odnośnie pielęgnacji jamy ustnej, przyda się każdemu. Zanim więc pojawią się problemy, przyzwyczajajmy się do mycia zębów co najmniej 3 razy dziennie, wykonując miękką szczoteczką ruchy obrotowo-wymiatające (twarde szczoteczki mogą uszkodzić dziąsła, a nawet przypadkowe zranienie może być początkiem procesu zapalnego). Przydatne będzie też włączenie odpowiednich past, opracowanych specjalnie z myślą o osobach, zmagających się z problemami z dziąsłami. Szukajmy produktów przeciwbakteryjnych oraz niezawierających alkoholu – najlepiej takich, które w swoim składzie mają – skutecznie zwalczającą bakterie – chlorheksydynę[6]. Sięgajmy po pasty z alantoiną oraz mleczanem glinu, ponieważ substancje te działają regenerująco i przyspieszają gojenie dziąseł. Dobroczynne właściwości ma też szałwia i rumianek (ten drugi, również pod nazwą bisabolol), z których ekstrakty bywają dodawane do produktów, a które wykazują działanie antybakteryjne i odkażające. W ramach profilaktyki, do codziennego szczotkowania warto dołączyć jeszcze dodatkowe środki zaradcze, takie jak płukanie jamy ustnej płynem do płukania jamy ustnej oraz czyszczenie przestrzeni między zębami przy użyciu nici dentystycznej lub irygatora. Gdy jednak zauważymy pierwsze, alarmujące zmiany, jak najszybciej umówmy się na wizytę u stomatologa.
Lek. dent. Szymon Chełstowski
Członek Polskiego Towarzystwa Periodontologicznego, obecnie jest w trakcie specjalizacji lekarskiej z periodontologii (chorób przyzębia i błon śluzowych jamy ustnej) w Zakładzie Chorób Błony Śluzowej i Przyzębia Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w Warszawie. W gabinecie Twój Dentysta w Grójcu zajmuje się chirurgią stomatologiczną, leczeniem chorób przyzębia (periodontologią), implantologią, protetyką i stomatologią zachowawczą.
[1] http://www.scielo.org.za/pdf/sadj/v73n9/05.pdf.
[2] https://www.perio.org/consumer/gum-disease-risk-factors.
[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3633395/.
[4] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22092940/.
[5] https://www.efp.org/patients/what-is-periodontitis.html.
[6] https://jada.ada.org/article/S0002-8177(17)30082-X/pdf.
