Zachowanie kontroli nad oddawaniem moczu w każdym wieku to nie tylko sprawa higieny, ale także pewności siebie w sytuacjach towarzyskich.

Co pomaga nam zachować dobrą kondycję mięśni odpowiedzialnych za prawidłowe działanie naszego układu moczowego, a co temu nie sprzyja?

Pełna kontrola nad oddawaniem moczu zwykle nie zaprząta naszej uwagi w okresie dorosłego życia. Po okresie dzieciństwa uważamy to zwykle za stan oczywisty. Kłopoty w tym zakresie mogą pojawić się w starszym wieku i dotykają najczęściej pań po menopauzie albo po przebytych porodach. Wpływ na to ma też nasz styl życia. Na szczęście możemy zrobić wiele, aby poprawić sytuację.

Prawidłowa masa ciała a kontrola nad oddawaniem moczu

Mamy złą wiadomość dla osób, które zmagają się z „nadprogramowymi kilogramami”. Zauważalne jest szczególnie częste współwystępowanie niezadowalającej kontroli nad oddawaniem moczu z otyłością wisceralną (brzuszną). Ma to związek ze zwiększonym ciśnieniem w jamie brzusznej, podwyższającym wtórne ciśnienie w pęcherzu. Ale to niejedyny związek masy ciała z działaniem narządów w obrębie miednicy mniejszej. Na funkcjonowanie mięśni istotnych dla kontroli nad oddawaniem moczu negatywnie wpływają też: wysoki poziom trójglicerydów we krwi, wysokie stężenie glukozy z surowicy krwi, podwyższone stężenie CRP (białko c-reaktywne), a także nieprawidłowe ciśnienie tętnicze [1] – a więc problemy często towarzyszące nadwadze. Co ciekawe, badania prowadzone na otyłych szczurach wykazały, że zbyt wysoka masa ciała ma zły wpływ na działanie zwieracza cewki moczowej oraz stan naczyń krwionośnych pęcherza[2]. Choć wyniki badań na zwierzętach nie zawsze mają bezpośrednie przełożenie na funkcjonowanie organizmu człowieka, daje to do myślenia.

Menopauza – czas dużych zmian

O ile możemy mieć wpływ na masę naszego ciała i walczyć ze zbędnymi kilogramami, to każda kobieta prędzej czy później przejdzie menopauzę. Zmiany hormonalne zachodzące w tym okresie wpływają również na zwiększone prawdopodobieństwo problemów z utrzymaniem właściwej kontroli nad oddawaniem moczu. Wynika to przede wszystkim ze spadku poziomu estrogenów, które są bardzo istotne dla funkcjonowania układu moczowo-płciowego. Badania przeprowadzone w 2002 roku w Polsce na 500 kobietach pokazały, że 34% kobiet po menopauzie musiało mierzyć się z koniecznością poprawy kontroli nad oddawaniem moczu[3]. (W tych samych badaniach wykazano, że do czynników wpływających negatywnie na funkcjonowanie mięśni odpowiedzialnych za trzymanie moczu należały wspomniana już nadwaga, a także siedzący tryb życia oraz przebyte minimum dwie ciąże z porodem drogą naturalną).

Dlaczego wygasanie aktywności jajników w zakresie produkcji estrogenów ma znaczenie dla układu moczowego? Obecność receptorów estrogenowych stwierdza się nie tylko w dolnych drogach moczowych, ale również w ośrodkach regulujących oddawanie moczu. Ponadto zmiany wynikające z niskiego stężenia endogennych hormonów płciowych, które pojawiają się w okresie menopauzy, powodują wystąpienie naturalnych zmian o charakterze zanikowym w obrębie narządów rodnych i struktur dna miednicy mniejszej. Ma to także wpływ na stan dróg moczowych i kontrolę nad oddawaniem moczu.[4]

Porody mogą wpływać na kontrolę nad oddawaniem moczu

Liczba porodów siłami natury ma istotny wpływ na utrzymanie kontroli nad oddawaniem moczu. Dotyczy to zwłaszcza pań po 40 roku życia i po menopauzie. Potwierdziły to m.in. badania przeprowadzone w roku 2010 w Turcji na grupie 761 kobiet.[5]
W gronie pań, które zgłosiły niezadowalającą kontrolę nad oddawaniem moczu:

• 7,6% nigdy nie rodziło dzieci,
• 11,4% rodziło raz,
• 22,5% miało za sobą dwa porody,
• 58,5% przeszły minimum trzy porody.

Równocześnie wykazano, że do występowania problemu nie przyczyniały się w istotny sposób cesarskie cięcia.

Ćwicz mięśnie Kegla

Mięśnie dna miednicy, znane również pod nazwą mięśni Kegla, wpływają na funkcjonowanie kilku istotnych elementów układu moczowo-płciowego. Między innymi na przewodnictwo nerwowe i odżywienie nerwu sromowego, podpieranie i utrzymywanie na swoim miejscu narządów znajdujących się w podbrzuszu. Z upływem czasu mięśnie te tracą swoją naturalną sprężystość, ale również są podatne na zmiany hormonalne towarzyszące menopauzie, co nie pozostaje bez wpływu na kontrolę nad oddawaniem moczu.[6] Na szczęście mięśnie można ćwiczyć skutecznie podnosząc ich siłę. Pozytywnie wpływa na nie także regularna aktywność seksualna.

Utrzymanie prawidłowej masy ciała, aktywność fizyczna i ćwiczenie mięśni Kegla sprzyjają dobrej kontroli nad oddawaniem moczu. Warto także wprowadzić do diety lub suplementować składniki, które dodatkowo poprawią sytuację. Pestki dyni, sok z żurawiny, nasiona soi czy ziele pokrzywy mają udowodnione działanie wspierające funkcjonowanie układu moczowego. Warto zadbać też o dostarczenie organizmowi witaminy D i witaminy B12, która ma ważną role w procesach podziału komórek mięśni.

Redakcja

Przypisy:

[1] https://www.termedia.pl/Urinary-and-fecal-incontinence-pelvic-floor-disorders-sexual-dysfunction-and-overweight-obesity-and-metabolic-syndrome,4,18531,1,1.html

[2] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/19889955/

[3] Przegląd menopauzalny Tom 6, wydanie 1 (2002) https://www.proquest.com/openview/f434cfbefdd0adc8094bf79b0b383d88/1?pq-origsite=gscholar&cbl=1286340

[4] http://www.www.urologiapolska.pl/artykul.php?1720=

[5] https://dbc.wroc.pl/Content/15300/PDF/x09-findik.pdf

[6] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8365541/