Wiosna i lato to czas, w którym chętniej sięgamy po otwarte obuwie i pokazujemy stopy.

Niestety, zdarza się, że tuż przed „otwarciem sezonu” stwierdzamy, że skóra naszych stóp nie wygląda tak dobrze, aby prezentować ją światu. Wtedy szukamy kosmetyków, które pozwolą szybko rozwiązać problem. Choć dziś możemy już dość szybko poprawić wygląd stóp, to powinniśmy też pamiętać, że zależy on przede wszystkim od ogólnej kondycji skóry, a nad tym warto pracować systematycznie.

Wiele osób ma problem z utrzymaniem skóry stóp we właściwej kondycji, jak również z pękającymi piętami, które zaniedbane mogą grozić poważniejszymi konsekwencjami. Co jest podłożem tak częstych problemów ze stopami? Jak skutecznie zapobiegać ich nawracaniu? Jakie kosmetyki oraz naturalne substancje mogą pomóc ci cieszyć się pięknymi stopami?

Podłoże problemów ze skórą stóp

Na nadmierne rogowacenie naskórka (hiperkeratozę), podobnie jak na jego zgrubienia wpływa na ogół wiele czynników. Nadmierna aktywność keratynocytów, czyli komórek odpowiedzialnych za produkcję keratyny w skórze, może powstawać na skutek zmian miejscowych – np. modzeli czy odcisków. Czasem świadczy o poważniejszych, nieraz ogólnoustrojowych lub wrodzonych problemach, albo po prostu wynika z niewłaściwego doboru obuwia.

Bardzo częstą przyczyną nadmiernego rogowacenia naskórka są zaburzenia równowagi hydrolipidowej, która manifestuje się nadmierną suchością skóry, a ta, zaniedbana może doprowadzić do hiperkeratozy. Bardzo duży wpływ na wystąpienie tego stanu mogą mieć problemy z dietą, niedobór niektórych składników odżywczych (głównie witaminy A) [1], nietolerancje pokarmowe lub nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu pokarmowego. Do negatywnych czynników możemy też zaliczyć wiek i niektóre choroby (łuszczyca czy rybia łuska). Niestety stopom, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym często nie jest poświęcana właściwa uwaga, co pogłębia problem i prowadzi nawet do pękania skóry. Tolerowanie takiego stanu może prowadzić do występowania zapaleń i infekcji, na skutek swobodnego przenikania przez drobnoustroje bariery ochronnej, jaką jest skóra.

Powszechnym i nie tylko estetycznym, ale także bolesnym problemem są także pękające pięty. To newralgiczne miejsce w naszym organizmie, ponieważ spoczywa na nim ciężar ciała, a dodatkowo jest bardzo dobrze unerwione. Dlatego wszelkie dolegliwości pięt są intensywnie odczuwane. Dodatkowo ta część naszych stóp jest widoczna podczas noszenia otwartego obuwia. Częste przyczyny pękających pięt to nadmierne rogowacenie naskórka i zgrubienia, nieprawidłowy poziom witamin (głównie A), żelaza, a także niektóre choroby skóry oraz cukrzyca. Znaczenie może mieć też styl życia – szczególnie negatywne konsekwencje może mieć wielogodzinne przebywanie w pozycji stojącej na twardym podłożu oraz otyłość (która powoduje większy nacisk na pięty podczas stania). Nie pomaga także stosowanie agresywnych, silnie myjących środków higienicznych oraz nadmierne szorowanie stóp podczas mycia. Główną przyczyną jest jednak odwodnienie skóry, które prowadzi do działania obronnego w postaci narastania warstwy zrogowaciałego naskórka.

Jak skutecznie usuwać zrogowaciały naskórek i zapobiegać jego pękaniu?

Aby zapobiegać pękaniu pięt i nadmiernemu rogowaceniu naskórka w pierwszej kolejności należy zadbać o odpowiednie nawilżenie skóry, m.in. kremami zawierającymi mocznik, witaminę A i alantoinę. Jednak skuteczne nawilżanie i dostarczenie niezbędnych substancji odżywczych nie jest możliwe bez uprzedniego usunięcia warstwy zrogowaciałego naskórka. Można to zrobić zarówno na sucho – np. wykorzystując tarki i pilniki do stóp (nawet elektryczne), jak i na mokro – stosując peelingi w kremie, peelingi domowej produkcji (np. na bazie kawy lub cukru) czy skarpety złuszczające (zapewniają świetne rezultaty i nie wymagają niczego więcej, niż zakładania na noc). Warto mieć przy tym na uwadze, że jest to proces długotrwały i przy zaawansowanej postaci problemu nie należy spodziewać się jego ustąpienia z dnia na dzień. Niezależnie od wybranego sposobu złuszczania naskórka, najważniejsze jest, żeby robić to regularnie, ponieważ nawet kilkudniowe zaniedbania mogą doprowadzić do odbudowy niepożądanej warstwy i konieczności rozpoczęcia całego procesu od nowa.

Jakie naturalne składniki pomogą Ci w walce o zadbane stopy?

Jedną z najważniejszych substancji, o których podaż powinniśmy zadbać, jest witamina A. Wpływa on na integralność błon komórkowych w skórze, funkcjonowanie komórek nabłonka, reguluje tempo jego wzrostu, a także ma szeroki wpływ na stan skóry, włosów i paznokci. O jej podaż warto zadbać zarówno w diecie, jak i nakładając bezpośrednio na stopy – w formie maści witaminowej czy kropelek.

Duże znaczenie dla utrzymania skóry stóp we właściwym stanie ma również witamina E, nazywana „eliksirem młodości”. Działa ona antyoksydacyjnie na skórę, łatwo przenika do tzw. cementu międzykomórkowego, w który się wbudowuje, zapewniając odżywienie i poprawiając elastyczność (co również chroni przed pękaniem). Ponadto działa nawilżająco, kojąco i przyspiesza regenerację naskórka. Wpływa na nawilżenie skóry i jej elastyczność [2].

Innym, najczęściej wykorzystywanym sprzymierzeńcem w staraniach o piękne i zadbane stopy, jest mocznik. Jest to jeden ze składników naturalnego czynnika nawilżającego skórę (NMF – ang. natural moisturizing factor), który już od ponad 40 lat z powodzeniem wykorzystywany jest w podologii. Ma doskonałe właściwości nawilżające – zatrzymuje wodę w warstwie naskórka, reguluje jego rogowacenie i działa zmiękczająco, co pozwala na zauważalne rezultaty po relatywnie krótkim stosowaniu [3]. Mocznik ponadto ułatwia innym składnikom odżywczym wnikanie do głębszych warstw skóry, dzięki czemu mogą działać efektywnie.

Zbliżonym do mocznika działaniem cechuje się także mleczan sodu – substancja, która podobnie do mocznika występuje naturalnie w naszym naskórku (także w tzw. NMF) [4]. Bardzo wydajnie popoprawia nawilżenie naskórka, działa przy tym przeciwzapalnie, antybakteryjnie, a także przywraca równowagę pH skóry.

Innym składnikiem, na który warto zwrócić uwagę, jest alantoina. Stosowana zewnętrznie działa keratolitycznie (pobudzają złuszczanie naskórka), nawilżająco i łagodząco [5]– a więc zapewnia dokładnie to, czego potrzebują zrogowaciałe stopy i pękające pięty. Ten naturalny składnik jest nietoksyczny i nie uczula, a także nie wchodzi w interakcje z innymi składnikami kremów nawilżających, co czyni z niego idealne uzupełnienie terapii na suche pięty.

Kwasy z grupy AHA, takie jak glikolowy, jabłkowy, mlekowy, cytrynowy czy winowy są bardzo często wykorzystywane do złuszczania naskórka, zapewniając przy tym łagodne działanie, bez obaw o uszkodzenie głębszych warstw skóry. Peeling z ich wykorzystaniem poprawia wchłanianie składników odżywczych oraz przepływ krwi w naczyniach włosowatych, dzięki czemu pobudzona zostaje odnowa ich komórek [6]. 

Piękne stopy w zasięgu… ręki!

Jeśli nie zadowala Cię kondycja skóry twoich stóp lub martwią cię pękające pięty, to możesz zrobić wiele, by sobie pomóc. Najważniejsze jest regularne usuwanie zrogowaciałego naskórka oraz zabiegi nawilżające. W połączeniu z uzupełnieniem niektórych składników odżywczych można osiągnąć naprawdę spektakularne rezultaty.

Redakcja

[1] http://www.phie.pl/pdf/phe-2010/phe-2010-3-352.pdf

[2] http://aestheticcosmetology.com/wp-content/uploads/2019/02/ke2019.1-1.pdf

[3] https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11978141/

[4] https://practicaldermatology.com/pdfs/PD0712_FTR_NMFReview.pdf

[5] https://www.researchgate.net/profile/Jacek-Arct/publication/301342130_Alantoina_-_dzialanie_i_wykorzystanie_kosmetyczne/links/5fdfb03c45851553a0db3678/Alantoina-dzialanie-i-wykorzystanie-kosmetyczne.pdf

[6] https://www.repozytorium.ka.edu.pl/handle/11315/814