Pieczenie, drapanie i dyskomfort w gardle należą do najczęściej odczuwanych dolegliwości w sezonie jesienno-zimowym.
Z uwagi na upowszechnienie klimatyzacji w budynkach i pojazdach, coraz częściej problemy te pojawiają się też w innych porach roku. Kłopoty z gardłem mogą mieć oczywiście wiele powodów, i choć w większości przypadków wynikają one z infekcji, to czasem wiążą się też z naszym stylem życia, a nawet… odżywiania. Jakie substancje pomagają zmniejszać ból gardła w przypadku infekcji?
Ból gardła oraz intensywne odczucia, które nierzadko mu towarzyszą, takie jak kłucie, drapanie, czy dyskomfort przy połykaniu, są bardzo nieprzyjemne m.in. w związku z bogatym unerwieniem okolic przełyku. W tym miejscu znajduje się podśluzówkowy splot włókien kilku nerwów: językowo-gardłowego, trójdzielnego oraz błędnego[1]. Możemy się o tej wrażliwości przekonać na co dzień, także gdy jesteśmy zdrowi – przedostanie się do gardła choćby pyłku, włoska czy nitki, odczuwamy zwykle jako bardzo wyraziste „łaskotanie”, niewspółmierne do wielkości obiektu. Nerw błędny ma udział m.in. w aktywowaniu odruchu kaszlu, a z kolei podrażnienie nerwu trójdzielnego lub nerwu językowo-gardłowego może skutkować przeniesieniem odczuwania bólu gardła także na uszy.
Do najczęstszych przyczyn bólu gardła należą infekcje wirusowe (70 do 90% przypadków u dorosłych)[2], spowodowane m.in. przez adenowirusy, rynowirusy i koronawirusy. Rzadziej przyczyną infekcji są bakterie (od 10% przypadków u dorosłych do 15% u dzieci)[3].
Nawracający ból gardła może być oznaką infekcji i stanów zapalnych o charakterze przewlekłym, dotykających błony śluzowej, migdałków czy zatok przynosowych. Może mieć to też związek ze stylem życia, np. paleniem papierosów, nadmiernym spożywaniem alkoholu lub ekspozycją na szkodliwe substancje albo zmiany temperatury. Czasem gardło boli na skutek dolegliwości układu pokarmowego, takich jak refluks żołądkowo-przełykowy, który powoduje cofanie drażniących śluzówkę treści pokarmowych z żołądka. Gardło boli też często osoby operujące dużo głosem z racji wykonywanego zawodu – np. wokalistów, nauczycieli, wykładowców. W tym ostatnim przypadku przyczyny to m.in. wysuszenie śluzówki gardła. Problem nasila się w przypadku długiego przebywania w klimatyzowanych pomieszczeniach lub miejscach, gdzie jest niska wilgotność powietrza.
Oczywiście nie w każdej sytuacji będziemy mogli sobie samodzielnie poradzić sobie z bólem gardła. Jeśli doszło do infekcji bakteryjnej, to konieczna będzie wizyta u lekarza i stosowanie zaleconej przez niego kuracji. Jednak gdy mamy do czynienia z infekcją wirusową albo przesuszeniem błony śluzowej gardła, w wielu przypadkach możemy złagodzić ból. Co nam w tym pomoże?
Potencjalnych przyczyn bólu gardła jest wiele i nie ograniczają się one tylko do wyżej wymienionych. Stan zapalny może mieć podłoże wirusowe, jak i bakteryjne. Uczucie suchości, dyskomfort i chrypka mogą też być skutkiem przebywania w klimatyzowanych lub przegrzanych i suchych pomieszczeniach. Krótkotrwały ból możemy łagodzić za pomocą metod naturalnych i leków dostępnych bez recepty oraz wyrobów medycznych. Jeśli jednak problem się przedłuża, zawsze należy skonsultować się z lekarzem.
Przypisy
[1] https://www.termedia.pl/Sore-throat,98,42945,1,1.html
[2] https://www.doz.pl/czytelnia/a15741-Wirusowe_zapalenie_gardla__objawy_i_leczenie._Domowe_sposoby_na_zapalenie_gardla_o_podlozu_wirusowym
[3] https://gemini.pl/poradnik/zdrowie/ostre-zapalenie-gardla-przyczyny-objawy-leczenie/
[4] https://journals.viamedica.pl/renal_disease_and_transplant/article/view/50097/36996
[5] https://dentonet.pl/slina-przyspiesza-gojenie/#gref
[6] https://www.pzss.org.pl/assets/files/biblioteka-trenera/2015/04_2015_szandruk-skrzypiec-szelag-szelag-preparaty-nawilzajace-blone-sluzowa-nosa-i-gardla.pdf
[7] https://www.pzss.org.pl/assets/files/biblioteka-trenera/2015/04_2015_szandruk-skrzypiec-szelag-szelag-preparaty-nawilzajace-blone-sluzowa-nosa-i-gardla.pdf
[8] https://docplayer.pl/187542135-Wlasciwosci-prozdrowotne-roslin-i-ich-metabolitow-wtornych.html
[9] https://dbc.wroc.pl/Content/2315/PDF/DMP_2004411119_Kozl.pdf
[10] https://europepmc.org/article/med/11198725
[11] https://rozanski.li/622/szalwia-lekarska-salvia-officinalis-l-wsplczesnie/
[12] https://docplayer.pl/187542135-Wlasciwosci-prozdrowotne-roslin-i-ich-metabolitow-wtornych.html
[13] http://www.phie.pl/pdf/phe-2016/phe-2016-4-297.pdf
[14] https://www.termedia.pl/Choroba-refluksowa-przelyku-i-jej-leczenie-w-wybranych-przypadkach,98,44647,1,1.html